Vikend uz izložbu Percepcije

7. DECEMBAR - JEDNA ŽENA – JEDAN VEK
SARITA MATIJEVIĆ, PRODUCENTKINJA I ŽELIMIR ŽILNIK, REDITELJ I SCENARISTA

Predavanje Jedna žena – jedan vek je podsećanje na iskustva rada na istoimenom filmu, Želimira Žilnika i Sarite Matijević. Dokumentarni film a potom i trodelna televizijska serija, rađeni na principima iskaza, intervjua i rekonstrukcije – kroz životnu priču junakinje Dragice Srzentić osvetlili su niz značajnih događaja i ličnosti vezanih za jugoslovensku istoriju pre i posle Drugog svetskog rata. Kroz sliku jednog veka života žene heroja, otvaraju se retko pominjani segmenti eks jugoslovenskih intelektualnih i ideoloških lavirinata kroz koje se prolazilo u stvaranju i propadanju 8 država u kojima je živela ova Istrijanka iz Sovinjaka – (Austrougarska, Kraljevina Italija, Kraljevina SHS, NDH, FNRJ, SFRJ, Hrvatska, Srbija). Ekipa Playground produkcije rekonstruisala je životni put junakinje u tragajući za delovima priče u mestima gde je živela i radila tokom stogodišnjeg života - u Beogradu, Trstu, u Istri, u Moskvi i u Ulcinju.

30. NOVEMBAR - Tribina: KAKO KULTURA MOŽE UTICATI NA PERCEPCIJU ŽENA U DRUŠTVU?

Tribinu, koja će se održati u petak 30. novembra 2018. godine u 18.00 sati u Galeriji Matice srpske, vodiće Brankica Janković, poverenica za zaštitu ravnopravnosti sa Igorom Mirovićem, predsednikom Pokrajinske vlade, Nj. E. Denisom Kifom, ambasadorom Velike Britanije u Srbiji, dr Draganom Stanićem, predsednikom Matice srpske i Robertom Čobanom, predsednikom kompanije Color Press Group.

Pomenute ugledne i uticajne ličnosti iz različitih oblasti društvenog života, ovim putem daju doprinos promovisanju i jačanju principa rodne ravnopravnosti, kao i važan podsticaj u cilju promene dominantnog diskursa o ulozi i mestu žene u našem društvu.

1. DECEMBAR - ŽENA KAO MINERALNI I NEMINERALNI SKELET 
VERA KOPICL, TEORETIČARKA ŽENSKE UMETNOSTI I VLADIMIR KOPICL, KNJIŽEVNIK

Teoretičarka ženske umetnosti Vera Kopicl i književnik Vladimir Kopicl na tematskim marginama i u duhu binarne postavke izložbe izvešće „dualni govorni performans” posvećen vizijama snaženja rodne pozicije žene u istorijskim i tekućim preobražajima prirode i kulture.

Polazeći od diskursa novog filozofskog istoricizma, Vladimir kroz prizmu pragmatičnog analitičkog iluzionizma filtrira ideje Manuela de Lande i srodnih istraživača planetarne kulture ukrštajući ih sa rodno aktivnim simptomima  umetničkih radova Sare Lukas, Luiz Buržoa, Keroli Šniman, dok Vera Kopicl polemičkim intervencijama i završnim komentarom teorijski osvetljava tamna mesta i mačističke ispade njegove kritičke propovedi.

23. NOVEMBAR - VIRDŽINIJA VULF I POJAM PRIVATNOG PROSTORA
PROF. DR VLADISLAVA GORDIĆ PETKOVIĆ, ANGLISTKINJA I KNJIŽEVNA TEORETIČARKA

Delo Virdžinije Vulf Isidora Sekulić opisuje kao "tanku mrežu životnih odnosa". Prividno se ne mičući iz klasne ljušture, Virdžinija Vulf ipak zatrese tu mrežu govorom o univerzalnim vrednostima, a intelektualna saglasja postavlja kao temelj nove društvene kaste. Florens Najtingejl u svom proznom delu "Kasandra" kao ozbiljnu prepreku ženskom razvoju navodi nedostatak privatnog vremena provedenog u samovanju. Imaginarna Šekspirova sestra o kojoj piše Virdžinija Vulf  nije imala mogućnost da privatnost pojmi u granicama fizičkog prostora, prostora osame. Čini se da tek dvadeseti vek razumeva važnost koju prostor doma ima za intelektualno i socijalno oblikovanje ličnosti, a da sa svešću o važnosti i moći prostora nastaje i potraga za fizičkim imeniteljem ženske privatnosti.

24. NOVEMBAR - U SUSRET SA DELOM KATERINE IVANOVIĆ
PETAR PETROVIĆ, MUZEJSKI SAVETNIK

Predavanje „U susret sa delom Katarine Ivanović”, kao jedno u nizu predavanja o životima i stvaralaštvu britanskih i srpskih umetnica, biće posvećeno upoznavanju sa umetničkim radom Katarine Ivanović. Petar Petrović, viši kustos Narodnog muzeja u Beogradu, govoriće o prvoj srpskoj školovanoj slikarki. Katarina Ivanović se školovala u Beču i Minhenu, i u nasleđe ostavila veliki broj radova. Ostala je upamćena kao prva žena član Srpske Akademije nauka i umetnosti, i prvi umetnik kojem je nakon smrti organizovana izložba u Narodnom muzeju.

16. NOVEMBAR - ŽENA U PANTALONAMA
NIKOLA IVANOVIĆ, KUSTOS

Kao metafora muškosti, žena u pantalonama predstavljala je paradigmatsku sliku u borbi za ženska prava u vizuelnoj kulturi Evrope. S toga je i predavanje „Žena u pantalonama“ zamišljeno kao kratka istorija evropskog feminizma sa akcentom na strategije i simbole reprezentacije koji su korišćeni u vizuelnoj kulturi kao sredstvo borbe za rodnu ravnopravnost. Pantalone kao metafora, ali i kao utilitaran komad odeće, pokazaće kako je istorija ženske mode zapravo govorila o društvenom položaju žene, ali i rodnim pozicijama načelno.

 
17. NOVEMBAR - U SUSRET SA DELOM NADEŽDE PETROVIĆ
PROF. DR LIDIJA MERENIK, ISTORIČARKA UMETNOSTI

Na predavanju „U susretu sa delom Nadežde Petrović”, prof. dr Lidija Merenik će govoriti o pionirki srpske moderne umetnosti, koja je u srpsku sredinu donela poptuno novo shvatanje moderne slike. Najdominatniji motivi na radovima Nadežde Petrović jesu prepoznatnjivi nacionalni toposi, a osim slikarskog, važno je istaći i njen društveni angažman. Ova umetnica je učestvovala u osnivanju Kola srpskih sestara i Narodne odbrane, kao i u dobrovoljna bolničarko u Balkanskim ratovima i Prvom svetskom ratu.

9. NOVEMBAR - UREDNICE ČASOPISA ŽENA DANAS
PROF. DR MILANKA TODIĆ, ISTORIČARKA UMETNOSTI

Na predavanju Urednice časopisa Žena danas  prof. dr Milanka Todić, istoričarka umetnosti, govoriće o časopisu koji je izlazio u Beogradu između 1936. i 1940. godine. Njegove urednice su objavile vizuelna svedočanstva iz španskog građanskog rata, snimke slavnog para ratnih fotoreportera Roberta Kape (Robert Capa, 1913-1954) i Gerde Taro (Gerda Taro, 1910-1937), što je svedočilo o njihovim društvenim i političkim opredeljenjima. Žena danas je ideološki beskompromisno zagovarala avangardne i antifašističke ideje čak i u vizuelnoj ravni, koje se ogledalo u  estetski inovativnom grafičkom dizajnu, koji je fotografiji i fotomontaži dao istaknuto mesto.

10. NOVEMBAR - U SUSRETU SA DELOM DANICE JOVANOVIĆ
DR JASNA JOVANOV, ISTORIČARKA UMETNOSTI

Na predavanju U susretu sa delom Danice Jovanović, dr Jasna Jovanov, istoričarka umetnosti tumačiće izložene slike i crteže Danice Jovanović u novom svetlu. Hronološki raspon izloženih radova – od crteža s početka umetničkih studija u Minhenu, do njenog najzrelijeg rada Ciganka (Glava žene) – nameće potrebu da se to tumačenje realizuje kroz sagledavanje procesa formiranja ličnosti Danice Jovanović, posebno kroz proces emancipacije na tada jedino moguć način za umetnicu iz vojvođanske i srpske sredine - kroz nacionalnu dimenziju. Stvaralaštvo Danice Jovanović delom izražava taj proces, daleko više je prisutan u njenim preokupacijama literaturom, istorijom i nastojanjima. Kroz predavanje će biti ukazano upravo na te preokupacije i kako su se one odrazile u kratkom stvaralačkom radu ove umetnice. Kako bi se stekla celokupna slika o težnjama Danice Jovanović neophodan je uvid, ne samo u njenu slikarsku zaostavštinu, već i u njenu prepisku, kontakte s drugim umetnicima, mesta gde je boravila i, konačno, splet okolnosti koji je doveo do prerane smrti 12. septembra 1914. godine.

2. NOVEMBAR - MODLA ZA ŽENU
JELENA MITROVIĆ, SOCIOLOŠKINJA I SONJA BAJIĆ, ILUSTRATORKA

Kroz predavanje Modla za ženu biće predstavljen projekat i knjiga Kakva ženska koji sadrže priče o ženama sa jugoslovenskog prostora koje su bile progresivne kada to nije bilo moderno. Autorke projekta Jelena Mitrović i Sonja Bajić osvrnuće se na prezentaciju žena mahom o umetnicama koje su predstavljene u projektu ali i o Kakvim Ženskama koje su se bavile promovisanjem drugih žena, njihovih rukotvorina i njihovog rada. Koje su to žene koje menjaju društvo, šta su nam ostavile u nasleđe, na koji način su posmatrane nekad i danas, čime su šokirale javnost, da li su one bile žene po meri (svog) društva i šta je od njih očekivano a šta im se zameralo - neka su od pitanja na koja će publika imati priliku da sazna odgovor. 

3. NOVEMBAR - U SUSRETU SA DELOM LJUBICE CUCE SOKIĆ I MILENE PAVLOVIĆ BARILI
DR IRINA SUBOTIĆ, ISTORIČARKA UMETNOSTI

Kao deo ciklusa predavanja o životu i stvaralaštvu britanskih i srpskih umetnica, dr Irina Subotić, istoričarka umetnosti i profesor emeritus, govoriće o dve značajne umetnice - Ljubici Cuci Sokić i Mileni Pavlović Barili. Ove dve umetnice imale su veoma različite životne priče - dok je Ljubica Sokić bila duboko ukorenjena u beogradsku, srpsku i jugoslovensku kulturnu scenu, Milena Pavlović Barili je izgradila međunarodnu karijeru. Kroz predavanje će biti predstavljene njihove umetničke i životne sudbine kao i njihove različite likovne poetike.

27. OKTOBAR - U SUSRETU SA DELOM ZORE PETROVIĆ
PROF. DR JASMINA ČUBRILO, ISTORIČARKA UMETNOSTI

prof. dr Jasmina Čubrilo, istoričarka umetnosti, upoznaće publiku sa radom naše velike umetnice. Zora Petrović je rođen 1894. u Banatu, a završila je Umetničko-zanatsku školu u Beogradu, da bi posle studija u Budimpešti, prešla u Pariz . ''Slikala sam samo kad želim i šta želim, akada nisam imala modela, slikala sam samu sebe. Slikarstvo je za mene bilo jače od svega. Ono je uvek pobeđivalo'' – govorila je Zora.

Zorin rad karakterišu najviše ženski aktovi, kojima je htela da pokaže kakva sve žena može biti i bez ulepšavanja, potencirajući istini u umetnosti. 

19. OKTOBAR - UMETNOST PO MERI ŽENE?
DR ANA BOGDANOVIĆ

Kroz analizu primera umetnosti predstavljenih na ovoj izložbi biće ponuđen uvid u genezu ženske (samo)reprezentacije u umetnosti kao jednog od načina konstituisanja narativa o sveobuhvatnijem razvoju umetnosti i njene istorije. Centralno razmatranje ovako koncipiranog tumačenja se odnosi na pitanja mogućnosti i neophodnosti promene pogleda, ne samo na umetnost koju su stvarale žene, već i na one umetničke gestove koji za svoju temu uzimaju žensko prisustvo, na taj način upućujući na značenjsku i istorijsku višeslojnost mesta žene i njene reprezentacije u umetnosti. Posebna pažnja biće posvećena i analizi kustoskih intervencija koje su u okvirima izložbe izvedene, a koje se odnose na transistorijska sučeljavanja umetničkih pozicija.

20. OKTOBAR - U SUSRETU SA DELOM TREJSI EMIN
MSR JELENA OGNJANOVIĆ

Trejsi Emin predstavlja najintimnija iskustva u svojim delima poput ispovesti, ističući simbiozu života i umetnosti. Kroz najrazličitije medije  slikom, crtežom, videom, fotografijom, instalacijom  ona na šokantan način prikazuje događaje iz svog života. Bila je član tzv. Mladih britanskih umetnika, neformalne grupe koja je krajem osamdesetih godina promenila umetničku scenu Velike Britanije. Godine 2007. predstavljala je Veliku Britaniju na 52. Bijenalu u Veneciji.

12. OKTOBAR - ŽENE KAO EMANCIPATORKE KULTURNOG ŽIVOTA MEĐURATNOG BEOGRADA
PROF. DR RADINE VUČETIĆ

U međuratnom periodu, stari Beograd je uzmicao pred novim − sa luksuznim automobilima, ženama obučenim po pariskoj modi i sa umetničkim životom koji je bujao. To su godine ubrzane emancipacije žena, kada one postaju sve prisutnije i na kulturnoj sceni. U tom procesu sveopšte modernizacije i evropeizacije, veliku ulogu je odigralo Udruženje prijatelja umetnosti „Cvijeta Zuzorić”, koje je postalo stožer okupljanja umetnika s područja cele Kraljevine Jugoslavije. Zahvaljujući ženama iz ovog Udruženja, organizovane su najznačajnije izložbe u međuratnom periodu, mnogobrojni koncerti i književne večeri, ali i balovi koji i iz današnje perspektive deluju kao čudo avangarde. One su ustajale i protiv lažnog morala i branile Meštrovića i njegovog Pobednika, u trenutku kada je konzervativni Beograd ustao protiv njega. Približavajući publici Stravinskog, Pikasa, Šagala, ili Diksa, ali i najznačajnije jugoslovenske umetnike, i organizujući po prvi put slikarske aukcije i sajmove knjiga kod nas, one su zauvek promenile kulturnu scenu i Beograda i Kraljevine Jugoslavije.

13. OKTOBAR - U SUSRETU SA DELOM SARE LUKAS
MSR NIKOLA IVANOVIĆ, ISTORIČAR UMETNOSTI

Msr Nikola Ivanović, istoričar umetnosti govoriće o radu jedne od najpoznatijih britanskih umetnica današnjice. Kroz svoje radove ona se na duhovit način bavi rodnim i seksualnim temama i stereotipima. Nema svoj atelje, a pri izradi fotografija, skulptura i instalacija koristi predmete iz svakodnevnog okruženja – cigarete, nameštaj, hranu, ženske čarape... Sara Lukas je predstavljala Veliku Britaniju na 56. Venecijanskom bijenalu 2015. godine.